Pogrzeb prof. Wandy Półtawskiej. Spoczęła na cmentarzu Salwatorskim w Krakowie
Prof. Wanda Półtawska spoczęła w grobowcu obok męża prof. Andrzeja Półtawskiego na cmentarzu Salwatorskim. Uroczystości pogrzebowe miały charakter państwowy. Wandę Półtawską pożegnali w Krakowie m. in. prezydent RP Andrzej Duda wraz z Pierwszą Damą Agatą Kornhauser-Dudą, przedstawiciele rządu, m.in. szefowa MRiPS Marlena Maląg, szef MEiN Przemysław Czarnek, parlamentarzyści, duchowni, osoby konsekrowane oraz licznie zgromadzeni wierni.
2023-10-31, 17:30
Prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości pogrzebowych przypomniał o losach Wandy Półtawskiej podczas II wojny światowej, gdy była więźniarką niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Ravensbrück. - Przetrwała, przeżyła niezwykłą siłą swojego ducha, niezwykłą siłą swojego umysłu, niezwykłą siłą także swojego ciała, jakże przecież wątłego - mówił.
Posłuchaj
Prezydent o prof. Półtawskiej: przeżyła niezwykłą siłą swojego ducha, niezwykłą siłą swojego umysłu
Wskazał, że doświadczenie to skłoniło ją do szukania odpowiedzi na pytanie "jak to się stało, że człowiek mógł stać się taki i może być taki, jak ci, z którymi ona na swojej (...) drodze życia się spotkała". - I to wielkie pytanie, które zapewne niejednokrotnie, zwłaszcza wtedy, przenikało jej serce: czy człowiek może być w gruncie rzeczy aż tak zły i czy można kochać takiego człowieka - zaznaczył.
Wiceszef MSWiA Paweł Szefernaker odczytał list szefa rządu, w którym premier napisał, że "odprowadzając w ostatnią drogę śp. prof. Wandę Półtawską, żegnamy osobę, której zasługi dla naszej ojczyzny trudno przecenić". "I choć Rzeczpospolita Polska w dowód wdzięczności uhonorowała ją przed kilkoma laty najwyższym odznaczeniem państwowym, Orderem Orła Białego, nie sposób uciec od myśli, że pozostawiona przez zmarłą spuścizna, zarówno intelektualna, jak i duchowa, jeszcze przez wiele lat będzie odsłaniać przed nami swe piękno i szlachetność" - napisał premier Mateusz Morawiecki.
Szef rządu podkreślił, że postawa prof. Półtawskiej, "zgodna z apostolskim wezwaniem 'zło dobrem zwyciężaj', była widoczna w całym jej późniejszym życiu". Wskazał, że realizowała ją w rodzinie, wśród przyjaciół, a także zawodowo, pracując jako lekarz i pedagog "na rzecz ochrony najsłabszych i najbardziej bezbronnych".
Decyzją ministra edukacji i nauki prof. Wanda Półtawska została pośmiertnie odznaczona złotym medalem "Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas" za "szczególne zasługi dla szkolnictwa wyższego i nauki, w tym za wybitne osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, dydaktycznej oraz organizacyjnej".
Kard. Dziwisz: żegnamy osobę o granitowej postawie moralnej
Mszy pogrzebowej w bazylice mariackiej w Krakowie przewodniczył kard. Stanisław Dziwisz, liturgię koncelebrowali m.in. metropolita lubelski abp Stanisław Budzik, senior archidiecezji katowickiej Wiktor Skworc oraz kilkudziesięciu księży.
"Ojciec Święty Franciszek, powiadomiony o śmierci prof. Wandy Półtawskiej, która po długiej, prawie 102-letniej ziemskiej pielgrzymce powróciła do domu Ojca, łączy się duchowo z jej rodziną i wszystkimi, których jej odejście pogrążyło w żałobie" – przekazał Sekretariat Stanu Stolicy Apostolskiej w kondolencjach odczytanych podczas uroczystości. Przyznano w nich, że bolesne doświadczenia II wojny światowej, w tym więzienie przez Gestapo, a potem czas w niemieckich obozach koncentracyjnych, gdzie poddawana była "brutalnym eksperymentom pseudomedycznym, wyryły na niej piętno noszone do końca życia", jednak "nie zniszczyły w niej człowieczeństwa, ale stały się ogromną inspiracją do aktywnej obrony godności ludzkiego życia".
Metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski, w liście odczytanym na pogrzebie, podkreślił, że "wiadomość o śmierci śp. Wandy Półtawskiej napełniła serce z jednej strony smutkiem i bólem, z drugiej - zadumą i refleksją nad jej życiem, pełnym chrześcijańskich cnót: wiary, nadziei i miłości". "Ziemska droga życia śp. Wandy Półtawskiej dobiegła końca. Z jednej strony była pasmem jej pięknych, świadomych czynów; z drugiej - nosiła znamiona ingerencji z zewnątrz, która dynamizmy osoby sprowadzała w obozie koncentracyjnym w Ravensbrück do poziomu poddawania się - horribile dictu - eksperymentom" - wskazał w swoim liście abp Jędraszewski.
W homilii kard. Stanisław Dziwisz podkreślił, że pogrzeb Wandy Półtawskiej to pożegnanie "nieprzeciętnego człowieka". - Żegnamy prawdziwą uczennicę Jezusa Chrystusa, ukrzyżowanego i zmartwychwstałego Pana. Żegnamy szczególnego świadka minionych stu lat, naznaczonych również dyktaturą totalitarnych, zakłamanych ideologii, ale także odzyskaną wolnością i innymi wielkimi wydarzeniami w naszym życiu społecznym i narodowym - powiedział kard. Dziwisz.
Wskazał, że życiowe doświadczenie, wsparte studiami i wieloletnią praktyką, owocowało na wielu polach. - Stała się ekspertem w sprawach życia małżeńskiego i rodzinnego, przygotowania młodych do takiego powołania. Nie mogła nie stać się także wielkim obrońcą życia człowieka od chwili poczęcia do naturalnej śmierci – ocenił.
Kardynał przyznał, że "nie przysporzyło to jej zwolenników w środowiskach myślących odmiennie". - Pani Profesor, o zdecydowanym charakterze i granitowej postawie moralnej, mówiła i robiła to, co jej nakazywała chrześcijańska miłość i sumienie. Nie szła na żadne skróty i układy - mówił kard. Dziwisz.
Podkreślił, że śp. Wanda "nie żyła tylko nauką i teorią". Zwrócił uwagę, że nie tylko weszła w związek małżeński, w którym urodziła cztery córki, ale także "leczyła, pomagała ludziom, dzieliła się swoją mądrością, doradzała duszpasterzom, także klerykom przygotowującym się do kapłaństwa".
Uroczystości miały charakter państwowy i odbyły się z ceremoniałem wojskowym. Ich organizatorem był wojewoda małopolski Łukasz Kmita we współpracy z Archidiecezją Krakowską i Urzędem Miasta Krakowa.
***
We wtorek 24 listopada przed północą zmarła Wanda Półtawska - doktor psychiatrii i działaczka na rzecz obrony życia człowieka. 2 listopada skończyłaby 102 lata.
Przez kilkadziesiąt lat doktor Wanda Półtawska zajmowała się poradnictwem małżeńskim i rodzinnym. Wykładała w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. Była zaprzyjaźniona z Janem Pawłem II, z którym współpracowała. W 2016 r. została odznaczona Orderem Orła Białego.
Wanda Półtawska - działaczka konspiracji, więźniarka Ravensbrück
Przed II wojną światową działała w harcerstwie, podczas okupacji pełniła funkcję łączniczki. Aresztowana za działalność konspiracyjną, najpierw więziona na Zamku Lubelskim, potem została wywieziona do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Ravensbrück, gdzie poddano ją pseudomedycznym eksperymentom. Cudem ocalała, a po wyzwoleniu uczestniczyła w pracach Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce.
Prowadziła badania "dzieci oświęcimskich" - ludzi, którzy jako dzieci trafili do obozów koncentracyjnych. Opracowała też metodę "psychoterapii obiektywizującej" opartą na uświadamianiu nieprzystosowanej młodzieży jej miejsca w rodzinie i społeczeństwie. Zajmowała się też, w oparciu o swe doświadczenia w poradnictwie, wpływem aborcji na psychikę kobiety oraz wpływem postawy antykoncepcyjnej na współżycie małżeńskie i rodzinne.
Psychiatra, obrończyni życia, przyjaciółka papieża Jana Pawła II
Od 1955 do 1997 r, Wanda Półtawska wykładała medycynę pastoralną w Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie (obecnie Uniwersytet Papieski Jana Pawła II). W 1967 r. przy tej uczelni zorganizowała Instytut Teologii Rodziny, którym kierowała przez 33 lata, szkoląc młode małżeństwa, narzeczonych oraz księży. Prowadziła też wykłady w Instytucie Jana Pawła II przy Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie. Napisała szereg prac o przygotowaniu do małżeństwa i o właściwej postawie wobec współżycia płciowego.
Doktor Półtawska angażowała się w działania na rzecz obrony życia człowieka. W licznych publikacjach i wystąpieniach przywoływała wartości i zasady bioetyki wywodzące się z antropologii chrześcijańskiej. W 2014 r. opublikowała "Deklarację wiary", podpisaną przez 4 tysiące lekarzy. Zajmowała się propagowaniem wartości małżeństwa i rodziny. Starała się przekazywać nauczanie papieża Jana Pawła II o świętości ludzkiej miłości. Organizowała i uaktywniała lekarzy w służbie życia i rodziny.
Autorka blisko 400 publikacji z zakresu psychiatrii, ochrony życia nienarodzonego, chorych i starszych, problematyki małżeństwa i rodziny. Wanda Półtawska została uhonorowana między innymi Medalem Polskiego Senatu i Krzyżem Komandorskim papieskiego Orderu świętego Grzegorza Wielkiego. Otrzymała doktorat honoris causa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego i Notre Dame Pontifical Catechetical Institute w Arlington w Virginii. Została też odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Doktor Półtawska to honorowa obywatelka kilku polskich miast, między innymi Lublina, Siedlec i Zakopanego. W 2019 r. została odznaczona przez prezydenta Lublina medalem "Zasłużony dla miasta Lublin".
Czytaj również:
IAR/PAP/bartos/mg