Jak dzięki funduszom europejskim zdobyć nowe umiejętności i zrobić karierę
2016-08-26, 20:46
Pomimo rekordowo niskiego poziomu bezrobocia – w Polsce bez pracy jest ponad 17 proc. osób poniżej 25. roku życia. Im mają pomóc projekty, które są realizowane w ramach unijnego Programu Wiedza Edukacja Rozwój.
Posłuchaj
Głównymi celami Programu Wiedza Edukacja Rozwój jest wzrost zatrudnienia, większa spójność społeczna, a także poprawa funkcjonowania administracji publicznej. Całkowity budżet POWER wynosi 5 mld 430 mln euro.
Wielka szansa dla młodych
Pod skrótem POWER kryje się właśnie Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój, który dotyczy głównie ludzi rozpoczynających dopiero swoją karierę zawodową, podejmujących pierwszą pracę. Na ich wsparcie zostanie przeznaczona ponad 1/3 Programu, czyli 2 mld 35 mln euro.
– To jest Program, który w dużej mierze skierowany jest do osób młodych, studiujących, bo mamy bardzo duży pakiet zaadresowany do studentów i dla osób młodych, które wchodzą na rynek pracy – wyjaśnia gość Jedynki Paweł Chorąży, wiceminister rozwoju.
To też jest program unijny skierowany do tzw. NEET-ów, czyli młodych ludzi poniżej 30. roku życia, nieuczących się i niepracujących. – Są to osoby, którym np. nie powiodło się po zakończeniu edukacji, bądź które nie skończyły szkoły – dodaje wiceminister rozwoju.
Receptą na te problemy mają być: wsparcie w planowaniu ścieżki zawodowej, szkolenia, staże i praktyki, czy też dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Aby skorzystać z pomocy, wystarczy zgłosić się do powiatowego urzędu pracy.
Gwarancje dla młodzieży
Na aktywizację młodych i znalezienie przez nich pracy przeznaczonych jest ponad 2 mld euro. Z tych pieniędzy finansowane są m.in. szkolenia.
– Teraz szkolenia mają być zwalidowane. Czyli w przypadku szkoleń, które będą się kończyły kwalifikacjami, takie szkolenie będzie musiało się kończyć egzaminem – podkreśla Emilia Jędrej, wicedyrektor Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Warszawie.
Czyli łatwo nie będzie, ale chyba warto?
– Myślę, że tak. Ponieważ wsparcie, które udzielane w ramach Programu, to również element europejskich gwarancji dla młodzieży. Są one związane przede wszystkim z tym, co dzieje się na południu Europy. Chodzi o danie osobom młodym, które nie pracują, szansy oferty edukacyjnej, oferty uzupełnienia bądź zmiany kwalifikacji, czy też w najlepszym przypadku oferty zatrudnienia – komentuje wiceminister Chorąży.
Szkolenia, staże, czasem praca
Ale także inne działania, oprócz szkoleń są, albo mogą być realizowane w ramach środków unijnych.
– Jest bardzo szeroki wachlarz różnych innych instrumentów rynku pracy. Od szkoleń poprzez wsparcie doradcze, poradnictwo zawodowe. Bardzo często są to bowiem osoby, które nie do końca rozpoznają swój potencjał. I są też twardsze instrumenty, jak staże, praktyki zawodowe i możliwość uzyskania pieniędzy na założenie własnego biznesu – wylicza gość Jedynki.
Osoby zainteresowane uzyskaniem pomocy mogą zgłaszać się m.in. do powiatowych urzędów pracy, gdzie zostanie im zaoferowane kompleksowe, indywidualne wsparcie.
– Na początku taka osoba musi przejść szereg rozmów, które mają na celu stworzenie dla niej indywidualnego planu działania. Następnie musi jej być obligatoryjnie udzielone poradnictwo zawodowe, pośrednictwo. I musi też być zaproponowana inna forma już konkretnego wsparcia, która wynika z tego indywidualnego planu działania dla niej przypisanego. Czy to stażu, czy też szkoleń, które mają na celu przekwalifikowanie jej umiejętności – wylicza Emilia Jędrej.
O otrzymaniu wsparcia mogą też myśleć ci, którzy planują założenie własnego biznesu.
– Powiatowe urzędy pracy dysponują takimi środkami. Są to środki bezzwrotne. I czy to osoby młode do 30. roku życia, czy też po 30. roku, a które byłyby zainteresowane własnym biznesem – powinny udać się do takiego urzędu i zasięgnąć informacji – dodaje wicedyrektor Jędrej.
Ułatwienia dla studentów
Oprócz wsparcia tzw. NEET-ów, czyli młodych nieuczących się i niepracujących, Program Wiedza Edukacja Rozwój pomaga tym, którzy na rynek pracy dopiero będą wkraczać. Dzięki środkom europejskim także szkoły wyższe, np. Uczelnia Techniczno-Handlowa w Warszawie może wysyłać swoich studentów na staże, które często przeradzają się w stałe zatrudnienie.
– Statystyki są takie, że nasi studenci bardzo często otrzymują propozycje pracy, co nas cieszy, bo pokazuje to, że można wejść na rynek pracy płynnie. Przechodząc ze stażu – stając się pracownikiem – wyjaśnia Julia Kij, przedstawicielka UTH.
I to jest przykład dobrze wydanych, ale przede wszystkim zainwestowanych w młodych ludzi pieniędzy z funduszy europejskich.
– Kładziemy bardzo duży nacisk też na to, żeby staże, praktyki zawodowe nie były tylko miejscem, gdzie młody człowiek spędza czas, ale żeby dawały mu możliwość rozwinięcia swoich kompetencji, rozpoznania środowiska pracy, i żeby otrzymywał godną płacę w trakcie tego stażu – zaznacza wiceminister Paweł Chorąży.
POWER a OHP
Działania na rzecz aktywizacji ludzi młodych, które są finansowane ze środków unijnego programu Wiedza Edukacja Rozwój podejmują również Ochotnicze Hufce Pracy. Obecnie realizowane są dwa projekty pod hasłem Aktywizacja i dwa pod tytułem Obudź swój potencjał.
– Pierwsza to jest akcja Aktywizacja dla młodzieży od 15. do 17. roku życia i dla młodzieży od 18. do 24. roku życia. Prowadzimy teraz rekrutację. Natomiast już się rozpoczęły projekty Obudź swój potencjał – wyjaśnia zastępca komendanta głównego OHP Renata Wicha.
Do tej pory OHP zrealizowały już cztery projekty współfinansowane ze środków europejskich funduszy na lata 2014–2020.
– Ich efekty mówią same za siebie. To m.in. projekt Równi na rynku pracy, którego rezultatem jest 2212 uczestników, którzy podjęli zatrudnienie, 4829 uczestników ukończyło sześciomiesięczny staż pracy zawodowej u pracodawców, a 5998 osób podniosło kwalifikacje zawodowe – zaznacza Renata Wicha.
Pomoc dla osób z niepełnosprawnościami
Nie tylko osoby do 30. roku życia korzystają ze środków unijnych. Dla innych grup pieniądze też są.
– To wsparcie jest adresowane do szerszych grup. Oczywiście z pewnym naciskiem na te osoby, które mają utrudnioną sytuację. Czy to w środowisku edukacyjnym, czy na rynku pracy. Takich, jak np. osoby z niepełnosprawnościami, osoby 50+, ale też osoby zagrożone wykluczeniem społecznym – zauważa gość Jedynki.
I te wszystkie osoby mogą liczyć na pomoc ze środków unijnych. Także na pomoc w znalezieniu pracy. Bo właśnie w tych grupach odsetek osób niepracujących jest bardzo duży.
– To bardzo ważna grupa, osoby z niepełnosprawnościami. Nie tylko w kontekście rynku pracy, ale również różnych możliwości związanych z usługami społecznymi, pracy w sektorze ekonomii społecznej. Chodzi o stworzenie takich możliwości dla osób, które mają niepełnosprawność intelektualną czy fizyczną, aby mogły wejść na rynek pracy. Mamy też taki projekt finansowany ze środków unijnych, który pozwala studentom z niepełnosprawnościami wyjechać na stypendium zagraniczne. Jest to uzupełnienie znanego programu Erasmus – Erasmus+. Są to środki przeznaczone wyłącznie dla tych osób i preferujące te osoby – tłumaczy wiceminister rozwoju.
Mieszkańcy Mazowsza znajdą m.in. projekt Młodzi, kompetentni, zatrudnieni, czyli program aktywizacji zawodowej osób niepełnosprawnych w wieku od 18 do 24 lat.
– Ten projekt ma na celu kompleksowe wsparcie młodych ludzi poszukujących zatrudnienia, a którzy mają orzeczenia o niepełnosprawności – w taki sposób, aby wyposażyć ich w umiejętności poszukiwane teraz na rynku pracy. Przygotować ich mentalnie, przygotować pod kątem autoprezentacji, komunikacji, asertywności, rozwoju umiejętności osobistych, aż do momentu wsparcia w poszukiwaniu pracy, i w skutecznym znalezieniu pracy – wylicza Agata Spała z firmy Atrybut Polski HR. Z projektu będzie mogło skorzystać 80 osób.
Fundusze także dla pracowników społecznych
Środki europejskie pomagają również zdobywać doświadczenie i kompetencje pracownikom socjalnym. Takie projekty realizuje m.in. Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Opolu.
– Te projekty przede wszystkim są skoncentrowane na podnoszeniu kwalifikacji i kompetencji kadry pomocy integracji społecznej. Wśród nich ważne są m.in. specjalizacja I stopnia w zawodzie pracownik społeczny oraz specjalizacja II stopnia w tym zawodzie, na kierunku praca socjalna z osobami starszymi – wyjaśnia Agnieszka Gabruk, zastępca dyrektora Ośrodka. Łącznie skorzysta z tej możliwości ponad 380 osób. A są projekty przeznaczone wyłącznie dla osób, które już pracują.
Skuteczne rozwiązywanie problemów społecznych
Ministerstwo Rozwoju ogłosiło też ostatnio dwa konkursy pilotażowe na tzw. obligacje społeczne. Zakładają one, że podmiot publiczny odpowiedzialny za rozwiązanie danych problemów społecznych lub inny podmiot, np. fundacja zainteresowana zminimalizowaniem tych problemów, wchodzi w porozumienie z inwestorem, aby pozyskać środki na sfinansowanie danej usługi i zapłacić za dostarczenie określonych efektów społecznych. Instrument ten po raz pierwszy został zastosowany w 2010 roku.
– Nazwa jest może nieco myląca. Jest to bezpośrednie tłumaczenie angielskiego terminu Social Bonds. Natomiast jest to związane z nowym podejściem do realizacji usług publicznych. Po raz pierwszy było to zrealizowane w Wielkiej Brytanii. W Peterborough inwestor umówił się z organizacją pozarządową, że zainwestuje swoje środki, jeżeli więźniowe opuszczający zakłady karne w ciągu dwóch lat nie wrócą tam z powrotem. Czyli inwestor postanowił przeznaczyć swoje pieniądze na cel społeczny, nie tylko na działania, ale też zobowiązał się do zapłaty za to, co zrobią inni – podkreśla gość radiowej Jedynki.
Jest to także dobra opcja dla władz samorządowych, które mogą umawiać się z organizacjami pozarządowymi czy innymi dostarczycielami usług społecznych, że jeżeli osiągną oni swój cel, np. zaktywizują matki samotnie wychowujące dzieci, to zostaną wypłacone pieniądze za osiągnięcie tego celu. A inwestor dostanie zwrot zainwestowanego kapitału z zyskiem.
– Nie jest to więc taka klasyczna obligacja, ale cały system. Chcemy go przetestować i sprawdzić, jak może funkcjonować w Polsce. W różnych obszarach związanych z załatwianiem problemów społecznych. Będziemy bardziej patrzeć na docelowe rezultaty – zwraca uwagę gość Jedynki Paweł Chorąży, wiceminister rozwoju.
I tu na pewno pomogą też tzw. innowacje społeczne, które mają pobudzać rozwój społeczny oraz poprawę jakości życia społeczeństwa, szczególnie tych grup i obszarów, w których istnieje duża potrzeba innowacyjnych rozwiązań i podejmowania nowych inicjatyw społecznych.
Gdzie szukać informacji o POWER?
Wizyta np. w powiatowym urzędzie pracy, gdzie młodym ludziom zostanie zaoferowane kompleksowe i indywidualne podejście, to tylko jedna z możliwości. Pozostałe można znaleźć w Internecie.
– Można skorzystać z wyszukiwarki na portalu funduszy europejskich. W zakładce Skorzystaj jest wyszukiwarka, należy jedynie zaznaczyć, kim jesteśmy – osobą fizyczną, i zaznaczyć województwo, które nas interesuje. I wtedy pokażą się dofinansowywane projekty. Możemy też skorzystać z Punktów Informacyjnych, czyli wprost zwrócić się do najbliższego i poprosić o wskazanie takich projektów – wyjaśnia Natalia Adamczyk z Centralnego Punktu Informacyjnego Funduszy Europejskich.
Baza Usług Rozwojowych
W Internecie można znaleźć nie tylko projekty, w których można wziąć udział, ale także Bazę Usług Rozwojowych. To pierwsza tego typu inicjatywa w Unii Europejskiej. Ma ona wspierać rozwój kompetencji pracowników małego i średniego biznesu. Z bazy może skorzystać każdy, kto chce rozwijać się zawodowo.
– To jest platforma, na której użytkownicy mogą znaleźć szereg szkoleń, usług doradczych czy usług cochingowych, networkingowych. Żeby każdy znalazł tam usługi dla siebie – tłumaczy Agnieszka Popławska z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.
Baza Usług Rozwojowych zostanie również powiązana z Polską Ramą Kwalifikacji oraz ze Zintegrowanym Rejestrem Kwalifikacji, co ułatwi użytkownikom pozyskanie informacji na temat zasad i warunków potwierdzania zdobytych kwalifikacji. To także projekty zrealizowane dzięki środkom z funduszy europejskich.
Więcej o funduszach europejskich oraz lista otwartych i planowanych naborów wniosków: na stronie internetowej www.funduszeeuropejskie.gov.pl.
Błażej Prośniewski, Małgorzata Byrska
