Banksy to legenda sztuki ulicy i postać bardzo tajemnicza. Zawsze ukrywa się pod pseudonimem, nie znamy jego miejsca zamieszkania, nazwiska, ani twarzy. Nie wiadomo nawet czy pod tym pseudonimem nie kryje się przypadkiem kolektyw artystyczny. Pewne jest, że Banksy jest autorem wielu ikonicznych dzieł sztuki współczesnej. Jego prace w żartobliwy sposób mówią o bardzo poważnych problemach świata.

- Bardzo dużo jego prac znajduje się na ulicach Londynu, malował obrazy na "murze bezpieczeństwa" w Izraelu. Do dziś pozostał jednak nierozpoznany, można wręcz zakwestionować jego istnienie - opowiadał Szymon Holcman z Gutek Film w trójkowej audycji "Fajny Film wczoraj widziałem" .

"Wyjście przez sklep z pamiątkami" to film, pod którym Banksy się podpisuje, jednak jego rola w stworzeniu tego paradokumentu nie jest do końca jasna.

Bohaterem filmu "Wyjście przez sklep z pamiątkami" nie jest Banksy, tylko człowiek, który postanowił nakręcić o nim dokument. Banksy pojawia się w filmie, ale zawsze jest w cieniu, słyszymy tylko jego zniekształcony komputerowo głos.

- Sam tytuł filmu jest pewną tezą Banksy'ego, że dzisiaj nawet kultura wysoka służy do tego, aby sprzedawać. Nawet z najbardziej renomowanego muzeum wyjście prowadzi przez sklep z pamiątkami. Możemy tam kupić kubeczek z reprodukcją Picassa, notatniczek z obrazem Matisse'a. Banksy'ego wiele osób traktuje jako artystę popowego, ale w nim nie ma zgody na takie traktowanie sztuki - dodał Holcman.

Zobacz dwie pierwsze minuty filmu Banksy'ego:

"Wyjście przez sklep z pamiątkami" od piątku w kinach.

Posłuchaj rozmowy Ryszarda Jaźwińskiego z Szymonem Holcmanem, dźwięk w boksie "Posłuchaj".

Banksy to tajemniczy twórca murali, artysta prowokator, którego twarzy nikt nigdy nie widział. Choć jego prace osiągają zawrotne ceny na aukcjach sztuki, on nie godzi się na żadne twórcze kompromisy. Do polskich kin wszedł właśnie dokument wyreżyserowany przez Banksy'ego "Wyjście przez sklep z pamiątkami", z tej okazji dziennikarze Trójki Agnieszka Obszańska i Jan Niebudek wybrali się do Londynu, przygotowując reportaż podążali krok w krok za Banksym.

W stolicy Wielkiej Brytanii sztukę ulicy można spotkać dosłownie wszędzie, jednak najciekawsi artyści od zawsze tworzą we wschodniej części miasta. Tak, jak w Polsce, w Anglii malowanie murali jest nielegalne, dlatego artyści pracują pod osłoną nocy lub nad ranem.

- Na ulicę Brick Lane warto wybrać się wczesnym rankiem, ponieważ sklepy otwierają się tu o dziesiątej, a wiele interesujących prac znajdziemy na sklepowych roletach. Gdy się podniosą, nikt tych prac nie dojrzy - tłumaczy May, która oprowadzała dziennikarzy Trójki po Londynie.

Spacerując londyńskim chodnikiem możemy nie zdawać sobie sprawy z tego, jak wiele prac znajduje się na dachach budynków. Na każdym rogu jest tu coś interesującego, trzeba się tylko trochę porozglądać.

W Londynie niełatwo trafić na nowe prace Banksy'ego. Jego murale znikają bardzo szybko, a Banksy coraz rzadziej się tu pojawia, ponieważ wschodnia część miasta jest już nasycona sztuką ulicy.

- Jedną ze swoich pierwszych prac Banksy stworzył na Old Street. To były postacie z filmu "Pulp Fiction". To wtedy zaczęło być o nim głośno, ponieważ jego praca była zabawna i kolorowa. Z tym muralem wiąże się historia walki z właścicielem sklepu, który wściekł się i zaraz zamalował go czarną farbą - mówi May.

Od tej pory wiele się zmieniło, nowe prace Banksy'ego są przez miasto chronione za pomocą specjalnych szyb. Władze miejskie na działania zdolnych streetartowców przymykają oko. W Londynie obok siebie istnieją nocne, nielegalne akcje grafficiarzy, jak i wystawy streetartowców, którzy przeniknęli już do świata sztuki. To właśnie o tych dwóch sferach sztuki ulicy, opowiada dokument Banksy'ego "Wyjście przez sklep z pamiątkami".

Aby wysłuchać relacji z Londynu wystarczy kliknąć w ikony dźwięku w boksie „Posłuchaj” w ramce po prawej stronie.

Audycji "Radiowy Dom Kultury" można słuchać w każdą sobotę o 13.00. Audycji "Trójkowo, filmowo" można słuchać w każdą niedzielę o 13.00.

usc

Banksy zazwyczaj ukrywa twarz pod czarnym kapturem, a jeżeli ma udzielić wywiadu chce by zmodyfikowano jego głos. Niewiele wiadomo o artyście z Bristolu, który zaczynał jako besztający kapitalistów grafficiarz, a w tej chwili sprzedaje swoje prace za spore pieniądze w prestiżowych galeriach.

Pierwszy zrealizowany przez Banksiego dokument filmowy "Wyjście przez sklep z pamiątkami" od razu zdobył oskarową nominację. Bardzo zachowawcza Amerykańska Akademia mogła pożałować swojej ciekawej decyzji, bo niedługo potem na ulicach Los Angeles pojawiły się wyśmiewające showbiznes graffiti.

Na ścianie spalonego budynkiu nasprejowany został ukochany komiksowy bohater Ameryki Charlie Brown, który trzyma kanister pełen benzyny i zapalonego papierosa. Na ogromnym bilboardzie pojawiła się zdeprawowana Myszka Miki z podpisem "Livin' the dream" (Życie jak marzenie).

Murale szybko zamalowano, ale na tym przygoda Banksiego z amerykańskim showbiznesem się nie skończyła. Artysta, jeżeli wygra i zechce osobiście odebrać Oskara, będzie musiał ujawnić swoją tożsamość. Akademia odmówiła bowiem Banksy'emu prawa do przyjścia na ceremonię w przebraniu.

Bruce Davis, który kieruje przygotowaniami do ceremonii wyjaśnił, że obawiano się pojawienia się przypadkowych osób, które w przebraniu chciałyby wkraść się do Kodak Theatre w Los Angeles.

Wydaje się więc mało prawdopodobnie, że Banksy w niedzielę na rozdaniu Oskarów się pojawi, choć pojawiają się pierwsze informacje, że będzie czekał na werdykt gdzieś niedaleko.


usc